TRỒNG CÂY LÂM NGHIỆP VỮNG CHẮC TRƯỚC BÃO: NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

 

Việc trồng cây lâm nghiệp ở những khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng của bão như miền Trung đòi hỏi bà con phải áp dụng đúng kỹ thuật ngay từ đầu. Một khu rừng được xây dựng khoa học không chỉ giúp nâng cao năng suất mà còn giảm thiểu thiệt hại khi gió lớn xảy ra. Trong đó, yếu tố quan trọng nhất chính là chọn giống. Những giống cây có bộ rễ khỏe, ăn sâu, chịu gió tốt sẽ giúp giảm đáng kể tình trạng bật gốc hay gãy thân. Các dòng keo chất lượng hiện nay như BV16, BV523 hoặc các giống nuôi cấy mô có ưu điểm sinh trưởng đồng đều, ít sâu bệnh và đặc biệt là có khả năng đứng vững hơn trước gió mạnh. Việc sử dụng giống rõ nguồn gốc, được kiểm định từ đơn vị uy tín chiếm tới 50% sự thành công cho một khu rừng trồng chống bão.

Một sai lầm nhiều người thường mắc phải là bón phân quá nhiều trong giai đoạn đầu, với mong muốn cây phát triển nhanh. Tuy nhiên, khi được cung cấp dinh dưỡng vượt mức, thân và tán cây phát triển quá mạnh, trong khi bộ rễ lại không kịp mở rộng để nâng đỡ. Những cây này trông lớn nhưng “thiếu chân”, rất dễ bật gốc khi gặp gió lớn. Thân quá non cũng dễ bị cong gãy. Do đó, bà con nên bón phân ở mức vừa phải, đặc biệt trong 3–6 tháng đầu, chỉ cần lượng nhỏ và bón xa gốc để khuyến khích cây tự phát triển hệ rễ. Khi cây đã vượt tán và sinh trưởng ổn định, việc bón phân bổ sung không còn cần thiết.

Công tác làm đất cũng ảnh hưởng mạnh đến độ vững của cây trong mùa mưa bão. Muốn cây có bộ rễ khỏe, đất phải được làm kỹ, đào hố sâu từ 30–40 cm, xới tơi và phá tầng canh tác. Trên đất dốc cần đào hố to để rễ lan rộng; còn ở những vùng dễ ngập úng thì làm luống cao để hạn chế tình trạng thối rễ. Một khu đất được chuẩn bị tốt ngay từ đầu sẽ giúp rễ cọc ăn sâu và hệ rễ ngang lan bám chặt, tạo nền tảng cho cây đứng vững trong nhiều năm.

Mật độ trồng là yếu tố quyết định sự phát triển cân đối của cây. Trồng quá thưa khiến tận dụng đất kém; trồng quá dày lại khiến cây cạnh tranh ánh sáng, vươn cao nhanh, thân nhỏ và rễ hạn chế, dễ gãy đổ khi gặp bão. Với các dòng keo hiện nay, mật độ hợp lý khoảng 4.000 cây/ha, tương đương khoảng cách 1,5 x 1,5m hoặc 2 x 1,25m tùy địa hình và điều kiện đất. Ở vùng gió mạnh, có thể giảm nhẹ mật độ để cây phát triển thân to hơn, giúp tăng khả năng chống chịu.

Bên cạnh đó, tỉa cành đúng kỹ thuật là biện pháp thiết thực giúp giảm sức cản gió. Tán lá quá rậm sẽ làm cây chịu lực gió lớn hơn, trong khi tỉa cành hợp lý giúp thân thẳng, khỏe và hạn chế sâu bệnh. Bà con nên tỉa cành 1–2 lần mỗi năm trong giai đoạn cây từ 1 đến 2,5 năm tuổi, tránh tỉa quá nhiều trong một lần để không làm cây suy yếu.

Một giải pháp hiệu quả khác cho các khu vực thường xuyên có gió mạnh là trồng dải cây chắn gió ở rìa rừng. Những loài cây như phi lao, bạch đàn lá nhỏ hoặc keo chịu hạn có thể giảm tốc độ gió từ 20–40%, giúp bảo vệ rừng trồng phía trong. Việc kiểm tra và chăm sóc định kỳ cũng rất quan trọng: theo dõi sâu bệnh, bổ sung phân hữu cơ khi cần thiết và xử lý ngay những cây bị nghiêng đổ sau mưa bão để chúng kịp phục hồi.

Tóm lại, khả năng chống bão của cây lâm nghiệp phụ thuộc vào nhiều yếu tố: chọn giống tốt, bón phân hợp lý, làm đất kỹ, mật độ trồng phù hợp, tỉa cành đúng kỹ thuật và chăm sóc thường xuyên. Khi áp dụng đồng bộ các giải pháp trên, bà con sẽ có một khu rừng sinh trưởng khỏe, năng suất cao và đặc biệt là đứng vững trước những đợt bão ngày càng khốc liệt. Nếu bà con cần tư vấn chuyên sâu hơn về giống hoặc kỹ thuật trồng rừng, Công ty Thái Xuân Biên luôn sẵn sàng hỗ trợ.